Αυτές τις μέρες διαβάζω το βιβλίο «Ζ» του Βασίλη Βασιλικού, το οποίο πραγματεύεται τη δολοφονία του βουλευτή Γρηγόρη Λαμπράκη τον Μάιο του 1963. Παρακάτω παραθέτω μερικές σκέψεις που μου γεννήθηκαν από την ανάγνωση:

  1. Τα fake news δεν είναι νέο φαινόμενο. Οι έχοντες εξουσία ανέκαθεν χρησιμοποιούσαν αυτή τη μέθοδο για να διαμορφώσουν το δημόσιο αφήγημα προς όφελός τους. Δημιουργούν μια παράλληλη πραγματικότητα, η οποία ενίοτε γίνεται πιστευτή ακόμα και από τους ίδιους, ώστε να δικαιολογήσουν τα αδικαιολόγητα.
  2. Ο φασισμός και η έχθρα προς τη δημοκρατία εξακολουθούν να είναι μέθοδοι εκφοβισμού των δημοκρατικών ανθρώπων, είτε προδήλως είτε συγκεκαλυμμένα.
  3. Υπεύθυνοι για την έξαρση του φασισμού δεν είναι μόνο οι ιθύνοντες, αλλά και οι απλοί, φοβισμένοι άνθρωποι, κυρίως εκείνοι που είναι κοινωνικά αμόρφωτοι και οικονομικά αποκλεισμένοι. Αυτοί, σε ένα βαθμό, γίνονται θύματα και παράλληλα προαγωγοί του φασισμού, χωρίς να υποβαθμίζεται η προσωπική τους ευθύνη.
  4. Τα σώματα ασφαλείας, σε καιρούς αστάθειας, σπανίως βρίσκονται στη σωστή πλευρά της ιστορίας. Συχνά λειτουργούν είτε ως βραχίονες είτε ως απολογητές του βαθέως κράτους, που εξυπηρετεί ιδιοτελή συμφέροντα.
  5. Δεν υπάρχουν Μεσσίες και η δημοκρατία δεν είναι δεδομένη. Χρειάζεται απλούς, καθημερινούς ανθρώπους να την υπερασπιστούν, λειτουργώντας ως θεματοφύλακες του πιο ιερού κεκτημένου.