«Ξαφνικά βρεθήκαμε μόνοι. Ακόμα θυμάμαι το σφύριγμα από τις σφαίρες που περνούσαν πάνω από τα κεφάλια μας. Από την ομάδα μου ήμουν ο μόνος που γλύτωσα. Μας έστειλαν σαν πρόβατα στη σφαγή. Όλα ήταν προδομένα.» Αυτή είναι μια κοινότυπη ιστορία που αφηγούνται άτομα που πολέμησαν το 1974. Η συγκεκριμένη αφήγηση έγινε από ένα θείο μου, ο οποίος στην προσπάθεια του να περιγράψει τα συναισθήματα πανικού, φόβου και προδοσίας που βίωσε ως υπεύθυνος μιας διμοιρίας το 1974 κατέρρευσε και άρχισε να κλαίει, αναγκαζόμενος να φύγει από το δωμάτιο κακήν κακώς.

Οι άνθρωποι αυτοί έγιναν μάρτυρες φρικαλέων εικόνων πολέμου τις οποίες καταπίεσαν όταν ο πόλεμος τελείωσε. Ο πόνος και η προδοσία καθώς και ο τρόμος του πολέμου που βίωσαν θάφτηκαν βαθιά μέσα τους. Το γεγονός ότι πολλοί από τους πρωταγωνιστές του 1974 αρνούνται να συζητήσουν τις εμπειρίες τους παρόλο που έχει περάσει κοντά μισός αιώνας, είναι ενδεικτικό του τραύματος που κουβαλούν μαζί τους.

Πολλοί από αυτούς πάσχουν από Mετατραυματική Aγχώδη Διαταραχή, το γνωστό Post-Traumatic Stress Disorder (PTSD). Έζησαν τις ζωές τους χωρίς να έχουν διαγνωστεί και κυρίως χωρίς να έχουν δεχτεί την οποιαδήποτε θεραπευτική αγωγή και υποστήριξη από ψυχολόγους και ψυχιάτρους. Αντί η πολιτεία να φροντίσει να τους στηρίξει βοηθώντας τους να ξεπεράσουν τα συμπτώματα του PTSD, τους μοίρασε από ένα όπλο — το οποίο φυλάγεται μόνο μερικά μέτρα μακριά από τα δωμάτια των παιδιών τους — και κάθε χρόνο φροντίζει να τους υπενθυμίσει όλα αυτά που προκαλούν το μετατραυματικό τους στρες. Το ότι οι σειρήνες εκτάκτου ανάγκης θα ηχήσουν ανήμερα του πραξικοπήματος και της εισβολής είναι εγκληματικό, καθώς ενδέχεται να λειτουργήσει ως πυροδότης καταπιεσμένων συναισθημάτων που οι φορείς τους προσπαθούν να αποβάλουν στη προσπάθεια διαχείρισης του μετατραυματικού τους άγχους.

Η απερισκεψία αυτή είναι ενδεικτική των προτεραιοτήτων της πολιτείας. Οι υφιστάμενοι καθώς και οι προηγούμενοι κυβερνώντες θεωρούν ότι είναι πιο σημαντικό να συντηρήσουν τις εθνικές αφηγήσεις μέσω συμβολισμών και υπενθυμίσεων του πόνου που βίωσαν οι ντόπιοι. Το ότι η συντήρηση του δόγματος του “ΔΕΝ ΞΕΧΝΩ” γίνεται εις βάρος των πρωταγωνιστών της ιστορίας, διόλου δε φαίνεται να τους ενδιαφέρει.

Προφανώς και δεν είναι όλοι που πολέμησαν το 1974 που υποφέρουν με PTSD. Ο πόλεμος όμως — ο κάθε πόλεμος — αφήνει πληγές και κατάλοιπα στους πρωταγωνιστές του. Πλέον η επιστήμη έχει εξελιχθεί και οι επιστήμονες έχουν περισσότερη γνώση των συνεπειών του πολέμου και είναι σε καλύτερη θέση να παρέχουν την απαιτούμενη ψυχολογική υποστήριξη στους πρωταγωνιστές του. Το ότι οι σειρήνες λειτουργούν ως anxiety trigger για τα άτομα που έχουν αφεθεί στο έλεος των ερινυών που τους δημιούργησε ο πόλεμος είναι γεγονός επιστημονικά τεκμηριωμένο. Η απόφαση να ηχήσουν οι σειρήνες παρόλη την αρνητική τους επίδραση πάνω στα άτομα που έχουν πολεμήσει, χαρακτηρίζεται από απερίσκεπτη έως εγκληματική και είναι ενδεικτική των προτεραιοτήτων σύσσωμης της πολιτικής ηγεσίας, καθώς και της παθολογίας που τρέφει και τρέφεται από το κυπριακό πρόβλημα.

Είναι καιρός να πάψει ο φετιχισμός του πολέμου που συντηρείται από την Ελληνοκυπριακή και την Τουρκοκυπριακή ελίτ και να δοθεί η πρέπουσα σημασία στα θύματα του πολέμου, που στην προκειμένη περίπτωση είναι οι ίδιοι οι στρατιώτες που έχουν αφεθεί αβοήθητοι να διαχειριστούν τα τραύματα που προκλήθηκαν από την έκθεση τους στις εν λόγω ακραίες συνθήκες.

Disclaimer: Δεν είμαι ψυχολόγος/ψυχίατρος και ως εκ τούτου δεν έχω τη παραμικρή εξειδίκευση σε σχετικά θέματα. Η προσέγγιση μου είναι καθαρά βασισμένη στον κοινό νου. Αν υπάρχει κάποιος αναγνώστης που μπορεί να μας γράψει για τα χαρακτηριστικά του PTSD σε σχέση με τους στρατιώτες του 1974 παρακαλείται να μας διαφωτίσει.